Faiz, kazançların en dengesizi, en haramı, en iğrenci, en zâlimi ve en gâlizidir. Hayatın güçsüzlere taşıttığı ağır yüktür. Güçsüz muhtaçtır, güçlü çıkarcı ve fırsatçıdır.
Açgözlü doyumsuz güçlü çıkarcı ve fırsatçılar çok uyanıktırlar. Kumar masasında ileri düzeyde para kaldıranlardan daha çok ve sürekli faizden gelir sağlamaya özen gösterirler. Bunlar fırsatçı olarak piyasayı sürekli takip ederler, değerlendirirler ve hakları olmadığı halde her fırsatta sömürülerine devam ederler.
Fâkirin, fukaranın, emekçinin, kısacası tüm dar gelirlilerin gözyaşlarına bakmazlar. Hiç merhametleri yoktur. Fırsatı yakaladı mı bunlar merhametten nasip almamış, adaletten haberdar olmamış vahşiliklerini doyasıyla sürdürürler.
Bugün dünyanın fiyat ayarsızlığının, para değerlerinin dengesizliklerinin ve tümü ile ekonomik krizlerin yegâne sebebi faizdir. Konu ile ilgili İstanbul Beşiktaş’ta bir özel okul son sınıf öğrencilerinin hazırladıkları bir soru almıştım. Kısaca o soruyu ve cevabını sizinle paylaşmayı düşündüm. Derste faizi anlatacaktım. Önce soru aldım.
Bir öğrencim el kaldırdı. Hocam faize inanır mısınız? Ben isterseniz soruda inanma kelimesini kullanmayalım. Öğrencim, hocam biz soruyu öyle hazırladık, dedi. Kabul dedim ve bir dersin tamamını sınıfa ayırdım. Faiz ile ilgili bilgilerini istedim, anlattırdım. Ertesi hafta derse başladık. Gençler beni çok iyi dinleyin. Bu dersimizde size dinî bir delil ya da ilgili bir açıklama yapmayacağım. Sâdece sizinle beraber bir hesap yapacağız. Bu hesaptan sonra kararı ben değil, siz vereceksiniz, dedim.
Bir çift ayakkabı üzerinden hesabı yürüttük. Bir çift ayakkabılık deriyi 30 liraya satın aldık. Detaya girmedik. Dericiler, toptancılar, imalatçılar, imalattan sonra toptancılar, perakendeciler ve tüketiciler arasında sermaye, kâr ve faiz oranlarını tablo halinde düzenledik. Ayakkabılar tüketiciye altı bin liraya ulaştı. Faiz oranlarını indirdik. Faizsiz fiyat üç bin liradan az olarak neticelendi. Çünkü faizin oranı o zaman %55idi. Bu neticeden sonra öğrenciler bana bakıyorlar ben de onları gözlemliyordum.
Öğrencilerimden biri el kaldırdı. Buyurun dedim. Hocam biz soruyu size kasıtlı sorduk. Siz bizi nasıl ikna ettiniz? dedi. Ben size bir soru daha soracağım. Hesap yaparken ben sizin rakamlarınıza müdahale etmedim, değil mi, dedim. Bir kız öğrencim, hocam deseniz ya biz her şeyde aldatılıyoruz. Geçende de bizi Kıbrıs meselesinde de öyle aydınlatmıştınız. Biz hayatın gerçeklerini nasıl öğreneceğiz,
Elbette çocuklar çok haklı idiler. Amma meselenin temelinde çok sebep vardı. Her şeyden önce bugün problem biz müslümanlardadır. Çünkü biz Kur’an’dan çok uzak kaldık. Bakın Allah Teâlâ bize bunu nasıl hatırlatıyor? “Bu millete ne oluyor ki, Kur’an’ı anlamağa yanaşmıyorlar.” (Nisa:4/78) Şimdi biz Kur’an’ı dinleyelim;
Allah faizi bereketini yok ederek mahveder de sadakaları bereketlendirerek artırır. Hem Allah vebal yüklenici ısrarcı günahkâr kâfirleri sevmez. …Ey müminler! Allah’tan ittika edin, faizden geri kalanı terk edin, eğer müminler iseniz. Eğer siz faizi terk etmezseniz Allah’a ve Resûlüne karşı savaşa girmiş olduğunuzu bilin. Eğer faizciliğe tevbe ederseniz mallarınızın sermayeleri yine sizindir. Böylece ne zalim ne de mazlûm olursunuz. Eğer borçlu darlık içinde bulunuyorsa ona geniş bir zamana kadar mühlet verin. Sadaka olarak bağışlamanız ise sizin için daha hayırlıdır. Eğer bilirseniz. Öyle bir günden ittikâ ederek sakının ki o gün Allah’a döndürülüp götürüleceksiniz. Sonra herkese kazandığı tastamam verilecek, onlara haksızlık edilmeyecektir. (Bakara:2/275-…281) İşte, bunları gençlerimize anlatmalıyız!
Elbette ümmet olarak Kur’an sadakati ile… Esselamualeykum
İlhan Oral 01.06.2025
